Монголчуудын шүтээнд Арван хангал шүтээны ганц эмэгтэй сахиус болох Балдам лхам сахиусны зэрэгт эн тэнцэх шүтээн гэсэн үг юм.

Диана-Артемис-Тантр
Диана нь Ромын сарны охин тэнгэр юм. Юпитерийн охин Диана нь Аппологийн ихэр эгч бөгөөд өөрөө сарны охин тэнгэр юм. Тэрээр анчин онгон охины дүрээр төлөөлөгддөг бөгөөд олон газар түүнийг иахин шүтдэг байжээ. Монголчуудын шүтээнд Арван хангал шүтээны ганц эмэгтэй сахиус болох Балдам лхам сахиусны зэрэгт эн тэнцэх шүтээн гэсэн үг юм. МЭӨ 400 онд буюу тэр үеийн манай өвөг дээдэс Их Нирун улс баруун газрын улсуудад элч илгээж байсан үе болох ба тэр үед Италид Грекийн шүтээн нэвтэрч эхэлжээ. Италичууд Диана бурханыг өөрсдийн Артемис бурхантай адилтган шүтдэг.


Тэдний зүгээс бидний шүтээн бол ариун гэж үздэг байв. Хожмоо Дорно дахины Тантрын урсгалын Догшин эр эм сахиус шүтээны зэрэгт илүү дээгүүр гэж үзэн тантрын шүтээныг завхай хэмээн үздэг байсан болох тухай түүхэнд өгүүлсэн буй. Ефесчүүд ийн артемис бурхан агуу билэг чанартай гэж Библийн зарим нэг ном дээр дурдагддаг нь учиртай. Энэ талаар "Үйлс"-д дурджээ. Түүний тухай маш олон домог байдаг бөгөөд мөнгөн дуган болон грекийн олон хөхтэй онгон эмэгтэй бурхадын үйл хэргээс аваад тухайн үеийн нийгмийн ноцтой явдалуудыг нэг бүрчлэн тайлбарлаж үлгэрлэн бичжээ.
Мөн түүнчлэн сем ёсны сарны бурхан Аштореттой нэгтгэж бүтээсэн

ази маягаар дүрслэн хийсэн Артемисын дүрс бүхий жижиг " Дуган" байсаныг дурдаж болох юм. Ефесчүүдүүн үздэгээр Артемис нь бурхад, хүн, амьтан, ургамал, бүх азийн бурхадын асрамжлагч эх бурхан бөгөөд бэлгийн хүсэл тачаалыг өгөгч бурхан байжээ. Урлагын бүтээлийн бурханы хувьд Грекийн бусад бурхад нь гоо сайхан байхад Артемисын бурханлаг дүр нь хүмүүсийн нүднээ тантр шүтээны зэрэгт эн дүйхүүц харагдаж байдаг юм. Энэ шүтээныг яаж шүтдэг болсон тухай түүх сөхөн үзвэл тэнгэрээс тус ЕФес хот дээр солир унасантай холбоотой байж гэсэн таамаг зарим нэгэн судалгааны ном дээр байдаг. Сонирхуулхад "Дианагийн шашны баяр наадам болоход арилжаа наймаа хийх сайхан боломж гардаг" гэжээ.
11.10.14