Чулуун зэвсэг бүтээгч хүний онцлогыг Люс Лики нээлээ. Нээсэн дариудаа “Гарийн уртай хүн” Handy man хэмээн нэрлэсэн гэдэг.

Олдувайн чулуун зэвсэг ба  Australopithecus Habilis

Чулуун зэвсэг бүтээгч хүний онцлогыг Люс Лики нээлээ.  Нээсэн дариудаа “Гарийн уртай хүн” Handy man хэмээн  нэрлэсэн гэдэг. Australopithecus-ийн дараа гарч ирсэн шинэ зүйл болох бөгөөд түүнийг  Homo-гийн төрөлд оруулсан. Энэ нь анхны хүн бий болох төрөлд орж ирсэнээрээн онцлогтой. Тус төрөл зүйл  бол  эртний massiv – ны ба сармагчинтай өвгийн шинж  байдалаараа ижилхэн. Homo Rudolfensis болон Homo habilis-ийн тархины багтаамж зэрэгтэй харьцуулбал  орчин үеийн хүнийхээс бараг хагас бага хэмжээтэй байжээ. Бие бүтэцийн хувьд сармагчинтай их төсөөтэй зэргийг харгалзан үзсэн төдийгүй бараг л төст шинж чанараас өөрцгүй байж . Homo habilis –ийн олдвортой цуг олонтаа болхи чулуун зэвсэг олдсон байдаг ба үүнийг Дурдвал: Олдувайн хавцал , Танзани ба Туркана нуур , Кени гэх зэрэг газрууд юм. Homo habilis-ийн дараа өндөр нарийндуу Homo ergaster, гарч ирсэн бөгөөд өвөг Homo-г бодвол илүү боловсронгуй болж ирсэн байна. Тэрээр илүү хүн хэлвэрийн төрөл болох Homo ergaster-руу дарааллан шилжсэн болох нь илэрчээ. H.habilis нь хүний үргэлжлэн буй өвөг төрөл юм гэдэгт эргэлзэх хэрэггүй болсон байна. Хэдийгээр 2007 онд илрүүлсэн шинэ магадлалаар 2 зүйл нь

зэрэгцэн оршиж байсан болох юм... гэсэн шинээ санаа бас гарч ирсэн. H.habilis нь 2.5 -1.4 сая жилийн үед хамаарч  байхад H.erectus нь 2-0.3 сая жилийн хоорондох байж болох тохиолдол гарч ирсэн нь нэгийг бодоход хүргэсэн байна. Булшны олдвор---( OH 62 )-ийг Donald Johanson ба Tib White хоёр 1986 онд олдувайн хавцалаас илрүүлсэн ба шарилыг дээд ба доод хэмээн тодорхойлсон,1963 онд Олдувайгаас N.Mbuika гавал ясны эрүүны доод хэсгийг олсон байна . Шүд ба доод эрүү нь эмэгчин амьдсын бололтой бөгөөд ойролцоогоор 1,7 сая жилийн тэртэй үед холвогдсон гэдэг. Олдворын гурван араг яснуудыг жишин үзэхэд Australopithecus-аас илүү хүнтэй төстэй байсан ба энэ нотолгоог дурдвал жижиг шүд , тархины багтаамж 590- 650 см кув дариу australopitecus-ийнхээс 50 хувь том болсон байжээ. Харин Дээрхи жижиг хэмжээны хажууд орчин үеийн Homo sapiens – ийн тархины хэмжээ 1350- аас 1450 см кув аж. Юутайч тус олдворын  жижгэрсэн шүдний  хэмжээ нь юу илэрхийлээд байна вэ? гэвэл Homo –ийн эртний төрөл нь хөгжлийн олон үеийг дүүргэдэгтэй адил наашлан алгуур тархи нь томорч харин шүд нь жижгэрсээр байсаныг нь баталж  байна. Ийнхүү Аustralopithecus нь урагшлан хөгжсөөр Homo Habilist шилсэн бололтой. Энэ тухай шинжээч Richard leakey нэгэнтэй дурдахдаа **Australopithecus Habilis** гэж нэрлэж байсан нь үнэний хувийг нотолсон мэт.

 KNM ER 1813 гавалыг бусад тай харицуулан үзсэн байдаг.Тэрхүү олдсон гавал 1.9 сая жилийн настай ба Keнийн нутаг болох Коовы Фораагаас Kemoya Kimeu 1973 онд илрүүлсэн . Тархины багтаамж нь 510 см кув .Хэлвэрийн хувьд Homo Habilis –тэй ижилхэн байсан  нь тухайн үедээн нилээд шуугиан тарьсан билээ. 

Миний шинэ ном тун удахгүй гарна. Та бүхэн тэр цагт "Хүн төрөлхтөны гарвал зүй"-ийн талаар илүү ихийг танин мэдэх болно.

12.03.12